Het gebeurt maar al te vaak dat een skilift even stilstaat. Er kan iemand zijn gevallen bij het instappen of er moeten goederen worden ingeladen. Gelukkig duurt het meestal niet lang voordat de lift weer begint te draaien. Vaak beginnen wintersporters op momenten als deze na te denken over hoe het zou zijn wanneer de lift voor langere tijd stil zou staan. Is naar beneden springen een optie? Hebben we nog genoeg rolletjes snoep in onze zak? Wanneer de skilift niet meer gerepareerd kan worden, moeten de hulpdiensten de wintersporters te hulp schieten. In dit weblog lees je hoe een skilift wordt geëvacueerd en wat hier allemaal bij komt kijken.
Skiliften in de Alpen behoren tot de veiligste vervoersmiddelen van de wereld. Er vindt regelmatig onderhoud plaats en voor aanvang van iedere wintersportdag worden de systemen gecontroleerd. Tijdens de zomermaanden vindt er doorgaans een uitgebreide revisie plaats, waarbij de steunpalen, kabels, remmen en andere onderdelen worden geïnspecteerd. Bovendien wordt er uitvoerig gekeken naar de brandveiligheid en algemene veiligheid. Toch is het altijd mogelijk dat een skilift om welke reden dan ook onverwachts uitvalt. Door extreem koude weersomstandigheden of een stormachtige wind kunnen verstoringen optreden. Ondanks alle controles kan ook een technisch defect niet worden uitgesloten.
Wanneer een gondel- of stoeltjeslift niet meer gerepareerd kan worden, moet ieder stoeltje of gondel apart geëvacueerd worden. Wanneer deze (nog) niet al te hoog boven de grond hangen, lukt het de reddingsdienst deze meestal wel via ladders te bereiken. Voor hogere cabines en stoeltjes is het een ander verhaal. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een speciaal reddingskatrol waar iemand aan kan hangen. Twee reddingswerkers klimmen in een van de masten om de kabel te bereiken. Een van de twee laat zich aan de kabel zekeren om vervolgens naar de stoeltjes of cabines te gaan. Via een tweede veiligheidslijn kunnen de passagiers vervolgens veilig abseilen naar de vaste grond. Mocht deze methode niet mogelijk zijn, dan is het gebruik van een helikopter noodzakelijk. Middels een lier worden de wintersporters vervolgens omhoog getakeld.
Als een cabinebaan waar meer dan 100 personen in zitten defect gaat, wordt er doorgaans gebruik gemaakt van een reddings/onderhouds gondel. Via een steiger dienen de passagiers, met behulp van de reddingsdienst, over te stappen op de tijdelijke gondel. Vervolgens wordt de gondel naar boven getrokken, waarna dit proces zich herhaalt totdat alle wintersporters in veiligheid zijn gebracht. De Penkenbahn in Mayrhofen beschikt bijvoorbeeld over twee onafhankelijke noodgondels om wintersporters bij eventuele nood te kunnen evacueren.
Evacuatie door middel van een helikopter is een van de meest gevaarlijke vormen van bergredding. Een reddingswerker moet zich aan een kabel uit de helikopter laten zakken om de skilift te bereiken. Op enig moment is de helikopter even verbonden met de staalkabel van de skilift. Wanneer er op dit moment sprake is van een onverwachte windvlaag, kan de kabel losschieten of de helikopter naar beneden komen. Daarentegen kan de helikopter alleen ingezet worden wanneer de weersomstandigheden dit toelaten en andere reddingsmethodes zijn uitgesloten.
Het redden van passagiers uit een defecte skilift vereist opperste concentratie. De gondels bevinden zich hoog boven de grond en een eventuele val is levensbedreigend. Ook de tijdsdruk speelt een rol. In Oostenrijk moet een gondel na drie en een half uur geëvacueerd zijn, voor een stoeltjeslift geldt een limiet van twee uur. Anders komt ook het gevaar van onderkoeling om de hoek kijken. Om er voor te zorgen dat reddingswerkers precies weten wat te doen, worden deze situaties veelvuldig getraind. Zo zijn er speciale simulatoren in het ‘Bergwacht-Zentrum für Sicherheit & Ausbildung’ en wordt er ook op echte skiliften regelmatig getraind.
Niet alleen de handelingen en het advies van de reddingsdienst zijn belangrijk. Ook het gedrag van de passagiers is bepalend voor het succes van een evacuatie. Blijf in een dergelijke situatie vooral kalm en raak tijdens het abseilen of overstappen niet in paniek. Volg te allen tijde de instructies op en ga niet zelf de held uithangen. Alleen op deze manier kan iedereen gered worden en de veiligheid van alle passagiers gewaarborgd blijven.
Tijdens de wintersport staat Thijs het liefst ’s ochtends als eerste bij de lift en komt hij als laatste weer beneden. Tussendoor is er altijd tijd voor een goede Apfelstrudel of Schnitzel. Ook de après-ski slaat hij niet over.
