In Oostenrijk weet iedereen - jong en oud - wie Franz Klammer is. In ons land ligt dat wat anders. Je moet wel een flinke skifanaat én op redelijk gevorderde leeftijd zijn, wil je nog weten wie deze afdalingsskiër ook alweer is. Klammer (inmiddels 67) boekte zijn successen in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Behalve dat hij maar liefst vier keer de Hahnenkamm-afdaling in Kitzbühel wist te winnen, is zijn grootste succes ongetwijfeld de gouden afdalingsmedaille op de Olympische Spelen in Innsbruck. Dat was in 1976, het jaar waarin ik zelf begon met skiën. En ik na 14 dagen les - echt waar - met een flinke dosis fantasie dacht dat ik inmiddels als een ware Franz Klammer over de skipistes kon afdalen...
In de laatste week van oktober ging in Oostenrijk de in het Alpenland lang verwachte speelfilm 'Chasing the Line' over skilegende Franz Klammer in première. Helaas is de film (voorlopig) niet in Nederland te zien en daarom ging ik naar de bioscoop in Innsbruck. De film geeft een ongelofelijk leuke inkijk in hoe de wedstrijdsport destijds was georganiseerd, zoals de weinig professionele voorbereiding voor de race in een bergrestaurant, bepaald geen gestroomlijnde kleding en beschermingsmateriaal, de weinige veiligheidsmaatregelen en geen keurig geprepareerde pistes.
Ik had de trailers van de film gezien, het een en ander over het script gelezen en interviews met de ‘Skikaiser’ op mij laten inwerken. Maar desondanks was de film voor mij een positieve verrassing. Niet alleen vanwege de herkenbare jaren zeventig-elementen, maar ook omdat je ervaart hoe groot de druk kan zijn die een land legt op één individuele sporter. Voor alle Oostenrijkers was er maar één favoriet en dat was de toen 22-jarige Franz Klammer. Ondanks dat deze 5 februari een gewone werk- en schooldag was, zaten alle Oostenrijkers voor de TV.
Bijna alles in de film gaat zoals het ook in 1976 ging: het script concentreert zich op de week vóór de afdaling op de Patscherkofel, één van de huisbergen van Innsbruck. Misschien wel het meest interessante onderdeel is dat Klammer weigerde de nieuwste ski’s van zijn sponsor Fischer onder te binden. Die ski’s hadden een gat aan de bovenkant, waardoor je meer snelheid kon ontwikkelen. Maar voor Klammer voelden de ski’s niet goed aan en hij besloot zonder medeweten van zijn sponsor op zijn oude latten naar beneden te gaan. Ook bijzonder: hij koos hierbij zijn eigen afdalingslijn, ook al omdat hij als nummer 15 van start ging en de piste er al slecht aan toe was. Vandaar de titel van de film: Chasing the line. Overigens zijn de filmbeelden van de winnende afdaling opgenomen met een drietal stand ins, allen ex-wedstrijdskiërs. Zij moesten zich echter wel eerst de skistijl van de jaren zeventig aanmeten. De drukverdeling op de ski’s lag toen heel anders en wie goed kijkt ziet dat de houding nèt een tikje te hedendaags is. Maar misschien had Klammer sowieso een eigen skistijl die moeilijk na te maken is.
Verder vallen de speciale effecten op: de tienduizenden toeschouwers, die van bovenaf worden gefilmd, zijn in de studio gefabriceerd. Filmen met echte mensen was sowieso onmogelijk geweest, omdat alle opnamen zich afspeelden in de eerste helft van dit jaar. Extra complex voor de productiemaatschappij, want er moest rekening worden gehouden met allerlei veiligheidsmaatregelen. De afdalingsskiër wordt in de film gespeeld door de 25-jarige acteur Julian Waldner, evenals Klammer afkomstig uit de deelstaat Karinthië. Dat is het enige dat ik mij niet had gerealiseerd: er wordt veel in dialect gesproken en er is in Oostenrijk geen ondertiteling. Daardoor mis je wel stukjes van de conversaties, maar de rode draad is heel gemakkelijk vast te houden. Een aanrader dus voor iedereen die met de Kerst (of eerder) naar Oostenrijk afreist. Een gezellig avondje bios als welkome afleiding van de drukte op de pistes. En het mooie is: je weet van tevoren hoe de film afloopt. 'Der Franz' wint in 1.45.60, uiteraard in precies dezelfde tijd als in 1976. En oh ja: aan het eind van de film komt hij zelf nog in beeld.
Skiën is voor Kees als een tweede leven. In het normale leven is hij geen snelheidsduivel, maar op de piste…Hij gaat meerdere keren per jaar naar de bergen. Zijn favoriete skigebieden liggen vooral in Zwitserland.
